Het ‘uitgeefmodel’ van De Contrabas

De uitgever van de omstreden poëzieuitgeverij de Contrabas, Chrétien Breukers,  beweerde vorige week in De Volkskrant (4 september 2014): “Een bijdrage in de kosten van een uitgave is tegenwoordig geen uitzondering, talloze uitgeefmodellen zijn hierop gebaseerd en zeker voor de poëzie is het volkomen gerechtvaardigd.”

Dit roept de vraag op: hoe ziet het uitgeefmodel van deze uitgeverij er eigenlijk uit? Navraag onder dichters die onlangs een bundel bij de Contrabas hebben uitgebracht leert dit:

In recente Contrabascontracten eist de uitgever € 750,- als voorschot of ‘bijdrage in de kosten’. Voor dat geld zou de dichter dan 100 auteurs- of bewijsexemplaren ontvangen. Hij belooft een relatief hoge oplage (à 350 ex.), goede promotie en distributie, en dat het boek bij de bekende internetboekhandels verkrijgbaar zou zijn. Hij incasseert het geld, laat vervolgens een beperkt aantal (100 tot 125) boeken drukken/printen. Dan betaalt hij de drukker en vormgever niet of slechts deels. Hij doet vrijwel niets aan promotie – en waarom zou hij ook? – het boek is immers niet leverbaar. Distributie?  Distributeurs weigeren nog langer zaken met hem te doen, vanwege allerhande niet nagekomen beloften. En bovendien: er valt niets te distribueren, simpelweg omdat er geen verkoopexemplaren bestaan.

Dat verklaart ook waarom maar een handvol boeken van de in totaal 88 bij Buro ISBN bekende Contrabastitels in de Contrabaswebshop te traceren is: http://uitgeverijdecontrabas.tumblr.com/. Maar zelfs bij dat handjevol boeken is het de vraag óf je ze geleverd krijgt, als je ze bestelt. Uit onderzoek in 2013 bleek al dat Breukers simpelweg niet reageerde op bestellingen vanuit de boekhandel en het publiek.

In enkele gevallen heeft Breukers de dichters niét om een eigen bijdrage gevraagd – dit gaat om een enkele dichter uit de directe omgeving van Breukers (lees: het Utrechts Dichtersgilde) en om een dichter met een sleutelpositie in de media. Poëten die de uitgever uit tactische overwegingen te vriend wil houden. Deze verzenbakkers zijn dan ook heel blij met hun uitgever – tot ze beseffen dat a. de drukker niet betaald is, b. de oplage van hun boek niet 350 maar 100 ex. bedraagt, c. hun boek nergens verkrijgbaar is, d. dat ze nooit inzage in de verkoopcijfers krijgen, en e. dat ze kunnen fluiten naar royalty’s.

[dit is een ge-updated fragment uit het interview dat Jan Holtman in september 2014 met Bart FM Droog hield, voor Slaavier. Lees het hele interview op http://www.slaavier.nl/Interviews/ ]