Dichters, bestsellers, titelproductie 2004-2013

Vandaag verscheen er in De Volkskrant een artikel getiteld ‘Dichters zijn nu eenmaal geen bestsellers’, door Nina Schuyffel. Nu klopt die titel niet helemaal, want de afgelopen 114 jaar zijn er beslist enkele Nederlandstalige bestseller-dichters geweest: C.S. Adama van Scheltema (1877-1924), J.W.F. Werumeus Buning (1891-1958), Vasalis (1909-1998), Enny IJskes-Kooger (1913-2010),  Toon Hermans (1916-2000), Nel Benschop (1918-2005), Rutger Kopland (1934-2012), Judith Hertzberg (1934) en in mindere mate jeugdigen als Neeltje Maria Min (1944) en Jean Pierre Rawie (1951)  – succes in de poëzie komt nu eenmaal eerst met de decennia.

Hoe het ook zij, Schuyffel sprak een aantal kenners: hoogleraar Nederlandse Letterkunde Jos Joosten, directeur Marije Koens van Perdu, een NN-medewerker van de Nederlandse Poëzie Encyclopedie, Thomas Möhlmann van het Nederlands Letterenfonds en dichter Ingmar Heytze. Allen waren het er over eens dat poëzie (zowel in boekvorm als on stage) méér en beter verkoopt dan velen denken – anders waren uitgeverijen al jaren geleden gestopt met het uitbrengen van dichtwerken en hadden allerhande poëzie-evenementenorganisatoren al lang en breed het bijltje erbij neergegooid.

Wat in het stuk helaas net verkeerd is weergegeven, is dit: ‘Volgens de Nederlandse Poëzie Encyclopedie kwamen er dit jaar 120 dichtbundels en 15 bloemlezingen uit.’ Dat klopt niet: de NPE registreerde voor 2014 tot dusverre 120 nieuwe reguliere, oorspronkelijk Nederlandstalige dichtbundels voor volwassenen en 15 dito poëziebloemlezingen uit het werk van vijf of meer dichters – eerst in de loop van 2015 zal bekend worden wat de oogst van 2014 was.

Gezien de cijfers uit de voorgaande jaren zal die oogst zeer waarschijnlijk op ruim 150 nieuwe titels en circa 30 bloemlezingen uitkomen. Dit is dus exclusief herdrukken, nieuwe vertaalde dichtwerken, bundels voor de jeugd, bibliofiele werken, (verkapte) eigen beheeruitgaven en titels van vóór 1 januari 1900 overleden poëten.

Tot dusverre registreerde de NPE de afgelopen tien jaar dit:

2004: 153 dichtbundels (32 debuten), 50 bloemlezingen

2005: 194 dichtbundels (43 debuten), 45 bloemlezingen

2006: 179 dichtbundels (42 debuten), 45 bloemlezingen

2007: 153 dichtbundels (52 debuten), 42 bloemlezingen

2008: 187 dichtbundels (37 debuten) 41 bloemlezingen

2009: 195 dichtbundels (36 debuten), 45 bloemlezingen

2010: 156 dichtbundels (31 debuten), 31 bloemlezingen

2011: 175 dichtbundels (41 debuten), 26 bloemlezingen

2012: 150 dichtbundels (32 debuten), 23 bloemlezingen

2013: 153 dichtbundels (29 debuten), 25 bloemlezingen

Wat gemiddeldes oplevert van 169,5 dichtbundels, 37,5 debutant en 37,3 bloemlezingen, met een gemiddeld sterftecijfer van 19,8 dichters per jaar.